door pastor T. J. de Ruiter
We bestuderen de betekenis en waarde van het uitspreken van een zegen en staan in het kort ook stil bij het tegenovergestelde: het uitspreken van een vloek..
Genesis 1:22. Hier wordt voor de eerste keer het werkwoord 'zegenen' in de Bijbel gebruikt. God zegende de schepping. God wenste de schepselen geluk en feliciteerde hen. In vers 28 lezen we dat Hij de mens zegende. Het Hebreeuwse werkwoord 'barak' draagt de betekenis van knielen, feliciteren, gelukwensen, prijzen, danken, groeten, bewonderen.
Numeri 6:24-27. Met de zegen die we hier
aantreffen moest Aäron namens de HEER het volk zegenen: "Moge de HEER
u zegenen en u beschermen, moge de HEER het licht van zijn gelaat over
u doen schijnen en u genadig zijn, moge de HEER u zijn gelaat toewenden
en u vrede geven.” Als zij mijn naam over het volk uitspreken, zal ik de
Israëlieten zegenen."
Het Oude Testament bevat veel teksten, die spreken
over de zegen en het zegenen; raadpleeg een concordantie.
Handelingen 3:26: “God heeft zijn Knecht gezonden... om u te zegenen.” Jezus wil mensen het ware geluk schenken, vergeving van zonden, verzoening met de Allerhoogste God, het eeuwig leven.
1 Petrus 3:9: “Vergeldt geen kwaad met
kwaad, maar zegent veeleer."
Het Nieuwe Testament gebruikt het Griekse werkwoord
‘eulogeô.’ Dit werkwoord betekent ‘Gods genade en goede kracht over
iemand uitroepen.’
Over zegen en vloek. In Deuteronomium 28:1-14 hield Mozes het volk Israël de levenswijze voor waarop de volle zegen van God rust. Maar van vers 15 tot 68 weidt Mozes uit over de vloeken die de HEER over Israël laat komen - volgens het toenmalige inzicht bewerkte de HEER die zelf - als zij ongehoorzaam aan de wil van haar God zou zijn: onheil en ellende in alle gradaties en soorten: ziekten, plagen, tegenslagen, overwinning en onderdrukking door vijanden, enz. enz. Zoals het volk Israël vanwege ongehoorzaamheid aan de HEER door vloeken kon worden getroffen zo kan ook de N. T. gelovige door ongehoorzaamheid en rebellie kwetsbaar worden. Wie volhardt in het niet wandelen op de weg van de Heer kan door een vloek worden getroffen.
Het tegenovergestelde van zegenen is vervloeken. Mensen kunnen zichzelf onbedoeld vervloeken; met hun woorden roepen zij onheil over zichzelf uit. Meestal wordt de vervloeking op een ander gericht om hem iets boos of kwaadaardigs te laten overkomen. De Schrift zegt in Spreuken 26:2 dat een ongegronde vloek treft geen doel treft. Vloeken door mensen met magische krachten uitgesproken kunnen wel degelijk kwaad doen als men door het geloof in de HEER zich er niet tegen beschermt. Zie hoe God Israël in haar tocht naar het beloofde land tegen een intentie tot vervloeken beschermde. Lees in Numeri 23:6-11 het verhaal over Bileam, die Israël wilde vervloeken maar door Gods interventie haar zegende.
Het uitspreken van de hoogste zegen houdt een gebed in om Gods zegen; het verwacht alles dat goed is, alle zegen 'van boven.' Daarom moest de priester zeggen: “Moge de HEER u zegenen.” Lees ook Psalm 128:5. Willen wij de hoogste zegening uitspreken dan zeggen we niet: “Ik zegen je,” maar: “De HEER zegene je.” Bedenk dat onze zegening slechts effect heeft als God er kracht aan verleent. Gelovigen, de volgelingen en getuigen van de Heer, worden ook opgeroepen te zegenen, zelfs hen, die kwaad doen; zie Romeinen 12:14. Zie voor meer het aanhangsel.
De apostolische zegen in het Nieuwe Testament:
'2 Korintiërs 13:13: "De genade van de Heer
Jezus Christus, de liefde van God en de eenheid met de Heilige Geest zij
met u allen." (NBV)
In de NBG Bijbel: "De genade des Heren Jezus
Christus, en de liefde Gods, en de gemeenschap des heiligen Geestes zij
met u allen."
Vragen voor het gesprek
* Hoe kunnen wij in het omgaan met elkaar het
zegenen betekenisvol maken?
* Welke waarde hecht u aan de zegening aan het
einde van de dienst?
* Hebt u ervaren dat een (profetische) zegening
een echte uitwerking heeft?
Aanhangsel
De schrijver van de brief aan de Hebreeën stelt in 7:7 in zijn betoog over de typologische identiteit van de koning Melchizedek die Abram zegenende dat het vaststaat dat de meerdere de mindere zegent. Het Griekse woord dat hier is gebruikt en door 'meerdere' werd vertaald kan overigens ook de 'betere' betekenen.
Het is interessant te zien dat de Israëlieten in hun dankbaarheid jegens de HERE God Hem zegenden; zie Deuteronomium 8:10; Psalm 16:7; 1612; 103:21 en vele andere teksten in de Psalmen. Vast staat dat mens minder is dan God en toch wordt Hij gezegend door de mensen. De betekenis van dit zegenen is dan ook ongetwijfeld dat God geprezen wordt. In al deze teksten wordt het werkwoord 'barak' gebruikt dat, zoals in de studie reeds genoemd, behalve 'zegenen,' inderdaad o.a. ook 'prijzen' kan betekenen. In veel Engelse vertalingen lezen we dan ook in de meeste gevallen, dat 'barak' vertaald is door 'bless.' Het wordt dus: "Bless the Lord,' letterlijk in het Nederlands: "Zegen de HEER." Maar de meeste Nederlandse vertalingen hebben gekozen voor: 'Loof' of 'prijs' de HEER.
De waarde en kracht van een zegen zijn afhankelijk a. van wie er zegent of in wiens naam wordt gezegend en b. van de intentie die de zegenaar met het uitspreken van een zegen heeft.
Ad a. Er is verschil tussen het uitspreken van een zegen in zijn eigen naam of in de naam van de Heer. Uiteraard heeft het geven van een zegen in naam van de Allerhoogste God veel meer waarde en kracht dan het zegenen in de eigen naam.
Ad b. De zegening behoeft niet meer te betekenen dan een gelukwens, een expressie van dankbaarheid of een vredesgroet; die laatste betekenis kleefde dikwijls aan de groet van een Israëliet. Maar de zegening kan ook de waarde van een gebed hebben, opdat de HEER de ander geluk, voorspoed, gezondheid en vrede schenkt. De laatste betekenis wordt meestal aan de christelijke zegening gehecht.
Een kind van God heeft de bevoegdheid een ander
in de Naam van de HEER te zegenen; zie Romeinen 12:14; 1 Petrus 3:9
Wil je over dit onderwerp met me van gedachten
wisselen, heb je vragen of problemen.
Reageer nu:
E-mail
naar pastor T. J. de Ruiter