door T. J. de Ruiter
"en zij werden allen vervuld met de Heilige Geest en begonnen met andere tongen te spreken, zoals de Geest het hun gaf uit te spreken."
Handelingen 2:4
Inleiding
In het brede Christendom bestaat nog steeds veel verschil van mening over de betekenis en de waarde van de pinksterervaring voor de gelovigen. Sommige kerken leren dat de doop met de Heilige Geest bij de wedergeboorte plaatsvindt. Men wil niet inzien dat het nieuwe leven van de Geest van God op bekering wordt ontvangen en dat de doop met de Heilige Geest een bekrachtiging is om een actief getuige van Jezus te worden en voor dienstbetoon in het lichaam van Christus.
De pinksterervaring van de eerste discipelen in Jeruzalem - zie Handelingen 2 - moet echter wel degelijk de bekrachtiging van al wedergeboren gelovigen zijn geweest. Men kan toch moeilijk van de eerste discipelen stellen dat zij nog geen echte gelovigen waren want zij geloofden met hun gehele hart in Hem. Zij wisten en geloofden dat Jezus voor hun zonde was gestorven, dat Hij verzoening had bewerkt, dat Hij was opgestaan en verheerlijkt. Men zou zeker kunnen stellen dat zij met veel meer overtuiging en zekerheid geloofden dan veel christenen vandaag. Wij stellen zonder twijfel vast dat de discipelen behouden gelovigen waren maar nog niet bekrachtigd voor hun opdracht: de verkondiging en bediening van het evangelie. Die bekrachtiging vond plaats op die gedenkwaardige Pinksterdag in Jeruzalem.
Als dit inzicht
juist is - en het is onze overtuiging
dat dit zo is - kan de ervaring van de eerste discipelen als een
patroon
voor alle gelovigen worden gesteld. Na bekering en de wedergeboorte
volgt
er een doop en vervulling met de Heilige Geest die hen bekrachtigt,
inspireert
en motiveert tot het getuigen van Jezus en het dienstbaar zijn in de
gemeente
van de Heer. Dat wedergeboorte en de doop met de Geest soms
chronologisch
in de ervaring kunnen samenvallen mag niet worden uitgesloten. Meestal
is er echter een tijdsverschil tussen die ervaringen, zodat zij
duidelijk
te onderscheiden zijn. De gaven die de Heilige Geest namens Jezus met
zich
meebrengt en uitdeelt onder de gelovigen stellen iedere gelovige tot
effectief
en zinvol functioneren in de Gemeente in staat; zie voor de gaven van
de
Geest het onderwijs van de apostel Paulus in 1 Korintiërs 12:1-11.
De doop met de Heilige Geest
Op de eerste Pinksterdag in Jeruzalem - zie het verslag in Handelingen 2 - kwam de Heilige Geest met waarneembare verschijnselen van vurige tongen en met het geluid als van een geweldige windvlaag. Johannes de Doper had geprofeteerd dat de Messias zou dopen met de Heilige Geest en vuur (Lucas 3:16). De ervaring van de apostelen op die eerste Pinksterdag in Jeruzalem zal zeker het begin van de vervulling van deze profetie zijn geweest.
Het geluid als van een geweldige windvlaag spreekt van de onzichtbaarheid van de Heilige Geest. Hij is oncontroleerbaar, overweldigend en onstuitbaar zoals de wind. Als de wind waait kun je je tegen die kracht verzetten maar je er ook door laten voortdrijven, (Johannes 3:8). Zowel het Hebreeuwse woord 'ruach' als het Griekse woord 'pneuma' hebben de betekenissen van lucht, wind, adem, het onstoffelijk deel van de mens wat wij met 'geest' aanduiden en zij worden ook gebruikt om het wezen van God te beschrijven; Hij is Geest, (Johannes 4:24). Op de Pinksterdag kwam de Geest van God aanstormen op bovennatuurlijke wijze en met onweerstaanbare kracht, overweldigend, vervullend, inspirerend en bekrachtigend. Het is duidelijk: de Geest van God kwam met zintuiglijke waarnemingen die zowel door de discipelen als door veel mensen in Jeruzalem werden gezien en gehoord maar die zintuiglijke observaties waren van een bovennatuurlijke oorsprong en aard. Mensen moesten weten dat de verheerlijkte Heer Jezus Christus zijn kerk toerustte voor haar taak met bovennatuurlijke, goddelijke en geestelijke krachten.
De
tongen als van vuur die zich de apostelen plaatsten waren ongetwijfeld
symbolisch voor de kracht
waarmee
zij door de Geest geïnspireerd zouden spreken. Let op de vermaning
van Paulus in Romeinen 12:11 om 'vurig van geest' te zijn. De apostel
Jacobus
wijst in zijn brief op het gevaar van 'onheilig vuur' van de tong dat
in scherp contrast staat met het heilig en heilzaam spreken door de
Heilige
Geest, (Jacobus 3:5,6). Het symbool van vuur betekent ongetwijfeld hier
ook dat de Heilige Geest een reinigende werking in de gelovige wil
uitoefenen. Allen die Christus dienen met het geven van
getuigenis,
prediking van het evangelie en het onderwijzen van de christenen om de
weg van de Heer te volgen behoren dit gereinigd te doen en
bekrachtigd
door de Heilige Geest.
Vergelijking tussen de doop in water en die met de Geest
Reeds voor de tijd waarin Johannes de Doper doopte kende men in het Jodendom de zogenaamde proselietendoop. Deze doop werd bediend als een niet-jood - een heiden - tot de Joodse gemeenschap wilde behoren en tot het Joodse geloof toetrad. De bekeerling ging met een rabbi naar het water, meestal een rivier of meertje. Dan verklaarde hij zijn besluit tot toetreding en dompelde zichzelf in het water. Het Griekse werkwoord 'baptizô' wijst inderdaad op onderdompelen. De doop van Johannes was een bekeringsdoop waarbij men verklaarde in voorbereiding op de komst van het Koninkrijk van God een nieuw leven te gaan leiden en zonde uit het leven weg te doen, (Handelingen 19:4). Het ondergaan in het water beeldde dus het einde, het begraven, van het oude, zondige leven uit met zicht op het nieuwe leven dat zou komen met de Messias. Aan de vergelijking met de doop in water zoals door Johannes de Doper en Jezus zelf ook gemaakt - Handelingen 1:5 - kunnen we de volgende onderwijzingen m.b.t. de Doop in de Heilige Geest ontlenen:
1. Zoals bij de doop in water de persoon zelf dit wilde moet men ook met de Heilige Geest gedoopt willen worden, want God geeft zijn zegeningen niet als de mens deze niet wil ontvangen en zich er niet voor opent. Zoals bij de doop in water de mens zelf actief betrokken is, is de gelovige ook actief betrokken bij de doop in de Heilige Geest. De gedachte dat de mens geheel passief de Heilige Geest ontvangt is niet schriftuurlijk. Let er op dat de eerste discipelen zich voorbereidden op de vervulling van de belofte. In de dagen en weken voorafgaand aan de gedenkwaardige Pinksterdag baden zij veel, (Handelingen 1:14). Zij zullen ongetwijfeld met grote verwachting hebben uitgezien naar de komst van de Geest en zijn kracht, (Handelingen 1:5 en 8).
2. Zoals bij de doop in water een mens omgeven wordt door een omhullende stroom - in stromend water dopen was gebruikelijk - wordt bij de doop in de Heilige Geest de mens door een geestelijke stroom omhuld en vervuld. Het is interessant te weten dat het Griekse werkwoord 'baptizô' - dopen - ook de betekenis van overweldigen heeft. De doop met de Heilige Geest is dan ook een overweldigd worden door de Heilige Geest en zijn kracht. De gewaarwording ervan en de manifestaties kunnen echter van persoon tot persoon verschillen.
3. Zoals na de
doop in water de mens aan een nieuwe
levensfase begint, zo begint de mens na de doop met de Heilige Geest
ook
aan een nieuwe levensfase die gekenmerkt wordt door een krachtig,
geïnspireerd
dienstbaar en getuigend leven. Op grond van wat Jezus zei in Johannes
7:37-39
kunnen wij stellen dat de Heer zijn Geest als 'stromen van Levend
Water'
in en over mensen WIL uitstortEN. De gelovigen die hun gehele wezen en
hart
openen
voor de Geest worden vervuld van zijn wezen en kracht. Deze heilige,
vurige
kracht maakt dat zij het woord van het leven, het getuigenis van Jezus,
proclameren tot de mensen om hen heen.
Slot, vervuld blijven met de Heilige Geest
Wij merken in het verslag over de Pinksterervaring in Handelingen 2 op dat er niet letterlijk staat dat zij toen de doop met de Heilige Geest ontvingen. We lezen wel in vers 4 dat allen werden vervuld met de Heilige Geest. Wij kunnen echter met zekerheid vaststellen dat de eerste vervulling met de Heilige Geest op deze Pinksterdag in Jeruzalem niets anders geweest kan zijn dan de vervulling van de profetie van Johannes de Doper dat Jezus zou dopen met de Heilige Geest, (Matteüs 3:11 en Lucas 3:16). Jezus zelf beloofde zijn discipelen dat zij zouden worden aangedaan met kracht uit den hoge door de Heilige Geest die over hen zou komen, (Lucas 24:49; Handelingen 1:8). Het dopen in water is een uitwendig, fysiek gebeuren maar de doop met de Heilige Geest is een inwendig gebeuren. De Geest komt in de mens opdat Hij uit hem kan stromen.
De waterdoop is een eenmalig gebeuren maar moet resulteren in een blijvende vernieuwing van het leven. De doop met de Heilige Geest is ook een ervaring die zal moeten leiden tot een blijvende vernieuwing en bekrachtiging van de gelovige. De apostel Paulus moet dit in gedachten hebben gehad toen hij aan de gelovigen te Efeze schreef in hoofdstuk 5:18 van de brief: "Wordt vervuld met de Geest." Een betere vertaling van het Grieks is echter: "Blijft vervuld met de Heilige Geest." Paulus bedoelde dus te zeggen dat de gelovige zich voortdurend laat bekrachtigen en inspireren door de Heilige Geest. Op grond van dit onderwijs van Paulus wijs ik er met nadruk op dat de gelovige ervoor verantwoordelijk is vervuld te blijven met de Heilige Geest. De NBV heeft in Efeziërs 5:18: "Maar laat de Geest u vervullen."
Gelet op de noodzakelijkheid van een krachtig en geïnspireerd getuigenis over Jezus juist ook in deze tijd, roep ik elke, oprechte en aan Jezus toegewijde gelovige op om voortdurend vervuld te zijn van de Heilige Geest.
~~~~~~~~
Pastorale hulp voor het ontvangen van de doop met de Heilige Geest
Misschien is er bij het lezen van het bovenstaande iets ontwaakt in je: je wilt gedoopt worden en dan ook vervuld blijven met de Heilige Geest. Laat mij je enkele raadgevingen en een routeplan geven dat je brengen kan naar het moment waarop de Heer ook jou kan dopen met zijn Heilige Geest en kracht. Natuurlijk hebben mijn adviezen geen dogmatische waarde, want De Heer zal iemand met zijn Geest dopen wanneer Hij dit wil en op de wijze, zoals Hij dat zelf beslist..
Eerst vraag ik je echt een sterk verlangen hebt naar meer kracht en bruikbaarheid voor de Heer - dat is echt heel belangrijk. De doop met de Heilige Geest heeft als doel dat gelovigen bekrachtigd en toegerust worden voor het uitdragen van het getuigenis van Jezus en voor geestelijke bedieningen van de gemeente. De doop met de Heilige Geest zorgt er niet voor dat wij meer levensheiliging ontvangen en is er ook niet voor om onszelf meer 'waar te maken' of ons geestelijker te voelen dan anderen. Als je het bovenstaande serieus hebt overdacht en aanvaardt adviseer ik dat je, samen met andere gelovigen - indien mogelijk ook met een geestelijk leider - onderstaande instructies opvolgt.
1. Belijd
alle zonde in je hart en in je leven en wees bereid ermee
te breken.
4. Probeer niet alleen verstandelijk de doop met de Heilige Geest te benaderen. Westerse christenen zijn over het algemeen veel te veel ingesteld op het verstandelijke, het rationele deel van hun menselijkheid. Het is echter heel belangrijk te aanvaarden dat een geestelijke ervaring als de doop en vervulling met de Heilige Geest niet rationeel (verstandelijk) te begrijpen en te bevatten is. De doop met de Heilige Geest is een vervulling van de gehele mens, lichamelijk, emotioneel en verstandelijk en vooral geestelijk.
5. Het is belangrijk dat je niet bang bent voor de overweldiging door en vervulling met de Heilige Geest. Je moet echter wel bereid zijn de gevolgen ervan te aanvaarden en geen voorwaarden aan de Heer stellen. Je kunt in meer of mindere mate in extase geraken en in nieuwe talen (tongen) gaan spreken. Ook andere bijzondere manifestaties van de kracht zijn mogelijk en anderen, buitenstaanders, kunnen je gedrag vreemd vinden. Vergeet daarom niet dat de doop met de Heilige Geest een bekrachtiging van je geest, ziel en lichaam is en dat dit zich op de één of andere wijze zeker zal manifesteren. Soms echter kan de ervaring zelf heel rustig verlopen en kunnen er zich bijzondere uitingen op een later tijdstip voordoen. Het spreken in nieuwe talen kan soms onmiddellijk plaats vinden maar ook op een later tijdstip. Laat er geen tijdsdruk zijn, geen gevoel van haast of ongeduld. Denk er aan dat de Geest alles doorziet en weet. Indien er noch een inwendig, noch een uitwendig getuigenis is van een bijzondere werking van de Geest, is er meer voorbereidend gebed nodig en kan er tot een volgende bijeenkomst worden besloten.
6. Blijf
de Heer danken voor het geven van zijn Geest en ook als het spreken in
nieuwe talen niet plaats vindt, blijf toch de Heer danken voor het
schenken van de kracht van zijn Geest. Let er vooral op of een sterke
drang voelt om van de Heer te gaan getuigen en voor hem te gaan werken
in de gemeente of in een andere tak van werk in zijn koninkrijk
(evangelisatie of zending bijv.).
Leusden, mei 2005, herzien juni 2011
Reageren? E-mail: Pastor T. J. de Ruiter
~~~~~~~~~~~~~~~